Zapraszamy do zapoznania się ze stanowiskiem Izby.
Stanowisko Polskiej Izby Gospodarczej w sprawie nowoczesnej polityki energetycznej państwa
W obliczu dynamicznych zmian technologicznych, społecznych i klimatycznych, państwo powinno przyjąć strategię transformacji energetycznej, zmierzającą ku budowie zrównoważonego, bezpiecznego i społecznego systemu energetycznego, który:
– zapewnia niezależność energetyczną,
– wspiera dekarbonizację i rozwój OZE,
– integruje energetykę jądrową jako stabilne źródło,
– rozwija hydroenergetykę i magazynowanie energii,
– angażuje społeczeństwo w produkcję i zarządzanie energią,
– uwzględnia realia społeczno-gospodarcze w kontekście „Europejskiego Zielonego Ładu” (Green Deal EU).
1. Złagodzenie Europejskiego Zielonego Ładu (Green Deal EU)
– Rewizja regulacji środowiskowych w rolnictwie i przemyśle.
– Uproszczenie procedur inwestycyjnych i raportowania środowiskowego.
– Wprowadzenie elastycznych mechanizmów realizacji celów klimatycznych.
– Ochrona konkurencyjności przemysłu i bezpieczeństwa społecznego.
2. Instytucjonalne wsparcie transformacji
– Utworzenie Agencji Transformacji Energetycznej i wkomponowanie jej w strukturę Ministerstwa Energetyki i Ministerstwa Przemysłu.
– Zintegrowanie polityki energetycznej z klimatyczną, przemysłową i społeczną.
– Fundusze UE i krajowe na inwestycje w infrastrukturę i innowacje transformowanej energetyki.
3. Optymalizacja prawa energetycznego
– Uproszczenie procedur przyłączeniowych dla OZE, magazynów, MEW, ESP.
– optymalizacja warunków dla tworzenia gminnych systemów OZE.
– Integracja energetyki jądrowej i hydroenergetyki z systemem taryfowym i bilansowania.
– Zniesienie barier koncesyjnych dla mikroinstalacji i społecznych modeli energetycznych.
– Elastyczne taryfy dla prosumentów i wspólnot energetycznych.
4. Rozwój OZE i magazynowania energii
– Wsparcie dla energetyki w oparciu o wiatr, fotowoltaikę, biomasę i geotermię.
– Priorytet elektrowni szczytowo-pompowych (ESP) oraz magazynów energii jako stabilizatorów sieci.
– Rozwój inteligentnych sieci, umożliwiających dwukierunkowy przepływ energii i informacji, integrujących OZE, magazyny energii, odbiorców i prosumentów oraz wykorzystujące technologie cyfrowe do optymalizacji pracy sieci.
– Rozwój wirtualnych elektrowni jako cyfrowych systemów zarządzania, które agregują rozproszone źródła energii (OZE, kogeneracja, biogazownie), magazyny energii, odbiorców i prosumentów.
5. Energetyka jądrowa jako filar stabilności
– Budowa dwóch elektrowni jądrowych (Lubiatowo-Kopalino, Pątnów) o mocy ≥ 6 GW do 2043 r.
– Wsparcie dla SMR (małych reaktorów modułowych) w przemyśle i ciepłownictwie.
– Integracja energetyki jądrowej z systemem OZE i magazynami energii.
– Edukacja społeczna i transparentność inwestycji.
6. Rozwój energetyki społecznej i wodnej jako filar transformacji
– Hydroenergetyka: rozbudowa małych elektrowni wodnych (MEW) i budowa nowych elektrowni szczytowo-pompowych (np. Tolkmicko, Rożnów 2, Młoty, góra Jawor- Solina), integracja z systemem magazynowania.
– Formy społecznego uczestnictwa:
- Klastry energetyczne: lokalna współpraca producentów i konsumentów
- Wspólnoty energetyczne i spółdzielnie: społeczny model produkcji i dystrybucji energii.
- Prosument zbiorowy i wirtualny: umożliwienie wspólnego korzystania z instalacji OZE, także na odległość.
- Regionalne sieci energetyczne: rozwój lokalnych sieci dystrybucyjnych, społeczna kontrola inwestycji i zarządzania.
Rezerwowe źródła energii, będące w gestii państwa, oparte na tradycyjnych technologiach (węgiel, gaz, biomasa, olej opałowy), winny zapewniać stabilność systemu elektroenergetycznego w sytuacjach niedoboru mocy z OZE, działać jako zabezpieczenie w przypadku awarii, ekstremalnych warunków pogodowych lub nagłych skoków zapotrzebowania, pełnić funkcję interwencyjną w systemie bilansowania energii.
Przykładowe cele do 2035 r.
Obszar | Cel strategiczny |
Udział OZE w miksie energetycznym | ≥ 70% |
Moc magazynów energii | ≥ 10 GW |
Moc jądrowa | ≥ 6 GW |
Moc hydroenergetyki (MEW+ESP) | ≥ 2 GW |
Liczba prosumentów | ≥ 3 mln |
Liczba wspólnot/klastrów | ≥ 1000 |
Emisje CO₂ z energetyki | ↓ o 60% względem 2023 r. |
Energetyka państwa powinna ewoluować od modelu scentralizowanego i konwencjonalnego ku zdecentralizowanemu, spłecznemu i zrównoważonemu systemowi energetycznemu. Państwo nie musi kontrolować produkcji energii, ale powinno tworzyć warunki prawne, infrastrukturalne i finansowe, które umożliwią rozwój OZE, magazynowanie energii i aktywny udział społeczeństwa w transformacji energetycznej.